Avhatakali Ndima 3

Ndima 3

Ḓuvha ḽi tevhelaho ndo vuwa ndo takala nga maanḓa, ndo doba founu yanga uri ndi sedze tshifhinga, ndo wana hu na mulaedza u bvaho kha Roṋewa. Mulaedza hoyo wo vha u tshi khou tou nndumelisa na uri ndi vhe na ḓuvha lavhuḓi. Ndo vha ndi khou pfa ndi na dzangalelo ḽa u ambara nga nḓila ya vhudele nda ṋaka ṋamusi. Ndo ya u ṱamba ubva afho nda vhuya kamarani. Ndo humbula uri ndi nga ambara mini? Ndo bvisa vhurukhu hanga hovhuḽa vhune ha vhidziwa upfi boyfriend jean, kukhipha hokuḽa kune kwa sia mukombo nnḓa kune kwa vha koṅwaliwa maḽeḓere nga phanḓa, milenzheni ndo ambara maṱeki. Ndo gama mavhudzi anga, nda ambara zwigiṋa na mabengele, u bva afho nda ḓola hezwi zwau nakisa tshifhaṱuwo.

Nyadzani o buba a bva nga matsheloni, ndo vha ndi sa ḓivhi uri u khou dzhaela gai sa izwi a songo mmbudza. Ndo founela mianga musi ndi sa athu u bva. Ndo vha ṱalutshedza uri ndi khou ṱoḓa u vhuya hayani mafheloni a vhege sa izwi ri tshi khou ḓa u thoma u ṅwala dzithesite zwine zwa amba uri ndi ḓo balelwa u wana tshikhala tsha u ya hayani dzi vhegeni dza phanḓa dziḓaho. Zwe zwa mmangadza ndi zwauri mme anga vho vha vha tshi khou lingedza u mbvisa kha muhumbulo wa u vhuya hayani, hezwo zwo ita uri ndi vhe na dzangalelo ḽihulwane ḽa u ya hayani ngauri ndo vha ndi tshi khou ṱoḓa u ḓivha uri mulandu ndi mini.

Ndo ri u fhedza u amba na mianga nda ya kiḽasini. Ndo ri musi ndi nḓilani Roṋewa a founa ari u khou humbela u mmbona musi ndi tshi fhedza na dzikiḽasi dzanga. Ndo mu ṱalutshedza uri ri ḓo vhonana nga iri ya vhuraru musi ndi tshi fhedza na kiḽasi dzanga. Ndo ri u fhedza nda mbo ḓi mu kwama na zwenezwo. Ro ya ra ṱangana nga hafhaḽa hu no rengiswa dzi bugu, u bva hafho o ri ari ṱuwe ḓoroboni sa izwi ene ana nḓala. Ndo tou mangadzwa nga u vhona a tshi khou livha goloini. Hafhu nṋe ndo vha ndo lavhelela uri ri ḓo tuwa ri tshi kho tou tshimbila. O vha a na goloi ntswu ṱhukhu yo fanelaho ṅwana wa tshikolo, thi ngo ṱoḓa u vhudzisesa nga hayo ngauri ndo vha ndi tshi ḓo nga ndi khou funesa u ḓivha. Ndo vulelwa vothi ḽa phanḓa nda mbo ḓi dzhena. Roṋewa o mbo ḓi dzhena nga ngomu u bva hafho ya mbo ḓi takuwa ro livha ḓoroboni. Ndo vha ndi tshi khou pfa ndi na ṱhoni nyana, hafhu nṋe muṱhannga ane ndo no vha nae vhutshiloni hanga ho vha hu Rofhiwa fhedzi. Ro swika ḓoroboni ra tsa ra mbo ḓi dzhena kha ḽiṅwe ḽa mavhengele a zwiliwa.

Ro swika vhengeleni ḽa u ḽela ḽe Ronewa a ḽi ṋanga ra dzudzwa nga hweṱa. Uyo hweṱa o mbo ḓi ri thusa nga u ri vhidzela zwiḽiwa zwe ra hoda. Roṋewa na nṋe rambo thoma u haseledza zwenezwi ri tshi khou ḽa. Ro amba nga ha tshikolo, o mmbudzisa uri ndi khou gudela zwifhio nda mu ṱalutshedza. Ene o vha a tshi khou gudela Masters ya Botany. Ndo pfa zwo mmangadza. Hafhu zwo ita uri ndi pfe ndi tshi vho tshuwa nyana, ndo tshuwa uri u ḓo mmbona sa ṅwana a vho funa vhasidzana vhahulwane vha thangana yawe sa zwe Rofhiwa a nnyita zwone. Ndo mu vhudzisa miṅwaha a ri u na fumbili-ṱhanu. Ndo mu lavhelesa ndo mangala, fhedzi zwo vha zwi tshi khou yelana na ngudo dze a vha a tshi vho gudela dzone. Ene o vha a tshi vhonala a si na thaidzo na ḽa uri nṋe ndi na minwaha ya fumbili fhedzi. Zwiḽiwa zwashu zwo swika ra ḽa ri tshi khou isa phanḓa na u haseledza.

"Ndi khou humbela uri ri ḓibvise lwa tshipentshele mafhelo a vhege haya ano khou ḓa"

O ralo o ima uḽa o ntsedza. "U ḓo mpfarela fhedzi zwi ḓo mbalela ngauri ndo no vhudza mianga uri ndi khou vhuya" Ndo vha ndi tshi khou zwi funa nga maanḓa u ḓibvisa na Roṋewa. Fhedzi-ha ndo vha ndi na thaidzo ya uri ndo pfa uri ndi khou fanela u ya hayani sa izwi ndo humbulela uri huna zwine zwa khou itea. "Matshelo?" "Ndi na kiḽasi u swika nga awara ya vhufumi na vhuthihi" "Kha ri ndi mu bvise zwenezwo matshelo"

"Nga masiari?" Ndo vha ndi tshi khou pfa ndi khou mangadzwa ngauri uyu Roṋewa o dzhaela mini uri ri a ḓibvise na nṋe.

"Ee, nga masiari, nṋe ndi kale ndi tshi khou mu ṱoḓa Taki, hu tou kanya ndo vha ndi tshi khou rwiwa nga ṱhoni" "Ndi kale a tshi nnḓivha?"

Ndo pfa ndi na dzangalelo ḽa u ḓivha uri uyu muthu ndi kale a tshi nnḓivha naa? "U bva mahoḽa a tshi swika hafha Mafharalala. U kha ḓi zwi humbula a tshi vhuya a thathiwa ngei ḽaiburari a na ṱhama dzawe nga mulandu wa phosho? Ene o vha o ambara rokho tshena o vhofha na phondo kha mavhudzi."

Ndo pfa ndo tshuwa. Ḓuvha ḽe Ronewa a vha a tshi khou amba ḽone ndo vha ndi tshi kha ḓi tou ḽi humbula zwavhuḓi-vhuḓi, hu tou vha uri ndo vha ndi si tsha humbula uri ndo vha ndo ambara mini. "Ndi zwithu zwa kale hezwo Roṋewa" "Nga maanḓa fhedzi ndi ḽone ḓuvha le nda mu lavhelesa nda pfa a tshi khou ntakadza maṱo Taki, u musidzana wavhuḓi nga maanḓa"

He zwo ndo wana o tou ntsia ndi si na na mafhungo a u amba. Ndo vha ndi tshi khou sokou ṅwethuwa. "Ndi khou humbela u vha tshipiḓa tsha vhutshilo hawe Taki, ndi khou mu fulufhedzisa uri thi nga mu shonisi na luthihi." "O no vha tshipiḓa tsha vhutshilo hanga kale Roṋewa" Ndo amba nga u ralo ndo mu sedza. Na ene o vha o ntsedza maṱoni. Ro fhedza tshifhinga ro lavhelesana nga yeneyo nḓila. "Ndi vhona u nga ndi khwiṋe ri tshi dzhena nḓilani sa izwi na u kovhela ḽi tshi khou kovhela, ndi khou tea u swika ndi tshi bika"

Zwa u bika ndo vha ndi tshi khou zwifha, hu tou vha uri ndo pfa ndi songo tsha vhofholowa nga nḓila ye ra vha ro sedzana ngayo. Ro mbo ḓi takuwa ra dzhena nḓilani ra humela tshikoloni. Ro swika a ri u khou ṱoḓa u vhona rumu yanga. Ro ṱuwa roṱhe nda swika nda ima muṋangoni. "Ndi dzula henefha" Ndo vha ndi tshi khou setshelela

"Ndi khou takalela u hu vhona, a eḓele zwavhuḓi, ndi do mu vhona matshelo" "Na ene a eḓele zwavhuḓi"

O mbo ḓi rembuluwa a ṱuwa. Ndo sala ndo sokou ima henefho ndo mu sedza. Thi ḓivhi uri ndo vha ndo lindela mini. O mbo ḓi rembuluwa a ntsedza.

"Ndi khou humbela uri a ambare rokho yawe heiḽa tshena, a tou vha mashudu mavhi ngauri ndi nga si mu humbele uri a ḓe o vhofha phondo kha mavhudzi sa izwi o lukwa"

O mbo ḓi bvisa aḽa maṋo awe matshena-tshena. "Matshelo." O ralo a dovha a rembuluwa a tuwa. "zwo luga.” Ndo ralo ndi tshi kho tou hevhedza. Ndo vha ndi tshi khou sokou sea ndi ndoṱhe. Ndo zwi limuwa musi hu tshi khou fhira vhaṅwe vhasidzana uri ndo sokou ima muṋangoni ndi khou sea ndi ndoṱhe. Ndo mbo ḓi khiulula vothi nda dzhena rumuni. Ndo swika rumuni nda ṱalutshedza Nyadzani zwoṱhe zwo iteaho. Ndo wana ṱhama yanga o takala tshoṱhe.

Ḓuvha ḽi tevhelaho nṋe ndo vuwa nda ḓilugisa sa nga misi nda ya kiḽasini. Iri ya vhufumi na vhuthihi yo ri urwa nṋe nda mbo ḓi tou hwenya ndi tshi ya rumuni. Ndo swika nda ḓilugisa nga u ṱavhanya. U fhedza henefho ndo ambara iḽa rokho tshena. Ndo vha ndi tshi vho tou pfa u nga na zwino ndi ntswa. Ndo ambara na zwienda zwa muvhala mutswu zwa u dzhenisa mulenzhe nga ngomu. U fhedza henefho ndo gama mavhudzi u bva afho nda ḓola zwiḓolo zwa khofheni, ndo vha ndo vhea thavhula hafha kha mashaḓa uri ndi si tsukise rokho. Ndo ri ndo no fhedza tshoṱhe nda ḓilavhelesa kha tshivhoni nda pfa ndi tshi khou takalela zwe nda vha ndi tshi khou vhona. Nyadzani o ri kha ndi ṱuwe sa izwi ndi tshi ḓo lenga na hone ndo vha ndi khou fanelwa tshoṱhe. Ndo mbo ḓi mu onesa nda bva.

Ndo vha ndo fara na bege yanga tshanḓani musi ndi tshi khou tshimbila ndi tshi khou yela he Roṋewa a vha a hone. Ori u mmbona ndi tshi khou bvelela a bva goloini, o vha a tshi khou fanelwa nga maanḓa nga zwe a vha o ambara, o vha a tshi tou vha nzhinga ya muṱhannga. Roṋewa u wela kha havhaḽa vhaṱhannga vhane vha vha vhavhuḓi. Ndo swika khae ra kuvhatedzana, ndo vha ndi si tsha ṱoḓa nau nambatuluwa lini.

"O nakelela Taki" Roṋewa o ralo musi ndi tshi khou nambatuluwa khae. "Ndo livhuwa"

Ndo amba nga u ralo ndi tshi khou shonelela zwiṱuku. O mbo ḓi mvulela vothi nda dzhena goloini na ene aya a dzhena-vho. Ndo vhudzisa Roṋewa uri ri khou ya ngafhi? Ha ngo ṱoḓa u mmbudza uri ri khou ya ngafhi, o sokou ri u khou ṱoḓa u tou mmangadza. Ndo pfa mbilu yanga i tshi khou swela u ḓivha uri ri khou ya ngafhi nahone ho tou u itisa haniho. Ro ṱuwa a si zwiḽa ra mbo ḓi fara bada ya Tshakhuma na nḓilani. Ndo vha ndo sokou bvisa maṱo ndo komolela ndi tshi khou humbula uri ndi nga vha ndi tshi khou iswa ngafhi. Ro ri ro no fhira Tshakhuma ra swika huṅwe hu re na Resort, ro swika henefho goloi ya mbo ḓi dzhena nga ngomu. Ho vha hu fhethu ha vhuḓi vhukuma, hatsi ho vha hu vhudala, hu na mirunzi afha na fhaḽa, ho vha hu na mabambelo a vhuḓi a re na maḓi a muvhala wa lutombo, hovha hu havhuḓi nga maanḓa.

"Khezwi ro swika" Roṋewa o amba nga u ralo a tshi khou tsa goloini a ḓa nga hangeno he nṋe nda vha ndo dzula hone a ḓa a mvulela vothi, nṋe ndo mbo di tsa. "Zwo vha zwi songo vhuya zwa fanela uri ri fare lwendo lungafha lini." Ndo vha ndi tshi khou ṅweṅwela. He zwo ndo zwi bula nga mulomo fhedzi nga mbilu ndo vha ndi tshi khou zwi funa. "Nṋe ndo vhona zwo mu fanela uri a ḓisiwe fhethu hu no nga hafha." "Ndi khou livhuwa." "Kha ḓe nga ngeno."  

O mbo ḓi mpfara nga tshanḓa a nkhumbela uri ndi bonye maṱo nṋe nda mbo ḓi ita nga u ralo. Ro tshimbila nṋe ndi tshi kho tou dedengela, ro ri ri tshi swika huṅwe a ima a nkhumbela uri ndi bonyolole maṱo.

Zwe zwa vha zwi phanḓa hanga ndo balelwa u zwi kholwa. Naa mathina na vhaṱhannga vha Vhavenḓa vha ya zwikona izwi? Hafhu riṋe ro ḓowela u tou zwi vhona kha theḽevishini fhedzi. Ho vha ho adziwa tshitshali, ho posiwa maluvha ha aḽa matswuku henefho, na manngi u re na zwidzhangu-dzhangu nga ngomu. Zwo vha zwo nakesa, ndo mbo ḓi sendela tsini nae nda mu kuvhatedza, u tou amba ngoho ndo vha ndi si tsha ṱoḓa u nambatuluwa, maṱo anga o mbo ḓi ḓala zwikamba nga dakalo ḽe nda vha ndi naḽo nga ngomu hanga, ndo vha ndi songo vhuya nda lavhelela zwithu zwo raliho na luthihi lini. Ndo vha ndi si tsha ṱoḓa uri a nambatuluwe kha nṋe, ndo vha ndi sa ḓo vhuya nda vhilaela naho arali ha tou pfi ri khou dzula ro rali u swikela. Nga murahu ro mbo ḓi nambatuluwa.

"Ndo livhuwesa kha u ḓi dina hungafha-ngafha" Ndo amba maipfi hayo a tshi kho tou bva nga ngomu vhudzivhani ha mbilu yanga. "U khou zwi takalela?" "Ndi khou zwi funesa u tou amba ngoho" Ro mbo ḓi dzula fhasi ra thoma u ḽa zwi dzhangu-dzhangu na zwi homolosi zwe zwa vha zwi henefho. "Ndi khou humbela u mu ḓivha, kha mmbudze nga ha ene muṋe" O ralo o ntsedza maṱoni. "Ndi zwifhio zwine a khou ṱoḓa u ḓivha zwone?" Ndi nṋe ndi tshi vhudzisa vhoo. "Zwoṱhe Avhatakali, zwoṱhe, ri na ḓuvha ḽoṱhe ri vhavhili musi" "Na ene u ḓo mmbudza-vho nga ha ene musi ndo no fhedza" "Ahuna thaidzo na luthihi." "Ndi nga thoma gai?" Ndo ralo nda femela nṱha ndi tshi nga ndi khou humbula.

Ndo mu ṱalutshedza zwoṱhe nga ha nṋe, muṱa wa hashu, ṱhama yanga Nyadzani khathihi na Rofhiwa. Thi ngo vhuya nda sia tombo nṱha ha liṅwe na luthihi, ndo vha ndi tshi khou ṱoḓa uri a nnḓivhe. Na ene o mmbudza-vho nga ha ene muṋe. U bva hangei Tshifulanani, u dzula na mme awe na khaladzi awe. Khaladzi awe u edana na nne fhedzi-ha u khou dzhena tshikolo hangei Tshikhuwani. Khotsi awe vho ṱalana na mme awe fhedzi-ha vha kha di ḓa vha tshi vha tolela naho vha si tsha dzula vhoṱhe. O no funana na vhasidzana vho vhalaho, fhedzi uri u tshe o tou ḓivhadza muthihi fhedzi kha mme awe, o ri u ṱalana na onoyo a si tsha ḓivhadza muṅwe kha mme awe.

Ro vha ri kati na u ḽa na unwa musi ri tshi khou amba. Ho vha hu na muṱhannga we a vha a tshi khou ṱhaṱha nama nga henefho tsini, fhedzi-ha ndo vha ndi sa zwi ḓivhi uri u khou ṱhaṱhela rine lini, ndo tou mangala musi Roṋewa a tshi mmbudzisa uri ndi a ḽa ṋama ya kholomo naa nṋe nda tenda. O mbo ḓi takuwa aya kha uḽa ane a khou ṱhaṱha ṋama a vhuya na phuleithi mbili dzi na ṋama ya khuhu na ya kholomo. Roṋewa ngohoi! Hafhu vhathu vha vhasidzana musi muthannga a tshi khou ṱoḓa u ri bvisa ri vha ro lavhelela u isiwa mavhengeleni a mavhai-vhai uri ri ye u ḽa hone, hezwi zwa ṋama yo ṱhaṱhiwaho a ri vhuyi ra zwi humbula na zwiṱuku-ṱuku. Ndo pfa zwi zwa maṱhakheni sa izwi zwo vha zwi songo ḓowelea.

Ro ri u fhedza u ḽa Roṋewa a takuwa aya goloini yawe a swika a bvisa zwiambaro zwa u bambela zwe avha o ḓa nazwo. Nṋe ndo mu ṱalutshedza uri zwa u bambela a si zwanga, o ri ahuna thaidzo u ḓo ngudisa. Ro ya ra tshintsha ra ambara zwiambaro zwa u bambela, ro ralo u bambela, Roṋewa a tshi khou mbeba a tshi dovha, ro vha ri tshi khou sea sa vhana vhaṱuku, zwo vha zwi zwavhuḓi nga maanḓa. Ro ri ro no neta, na u kovhela ḓuvha ḽo no vha tsini na u kovhela ra bva maḓini, ra ya u ṱamba. U bva hafho ra dovha hafhu ra tshintsha ra mbo ḓi dzhena nḓilani ya u humela tshikoloni. Ro ri ri tshi swika ḓoroboni Roṋewa a fhira nga kha ḽiṅwe ḽa mavhengele a u rengisa zwiḽiwa a nthengela zwiḽiwa zwa tshilalelo zwa u ḽa na Nyadzani, ndo lingedza u hana fhedzi a si vhuye a ṱoḓa u pfa tshithu. Ro ri u fhedza ra fhirela tshikoloni. Ro swika hanengei a imisa goloi yawe tsini na hafho he nṋe nda vha ndi tshi khou dzula hone.

"Ndo livhuwesa ḓuvha heḽi ḽa ṋamusi ndo ḓifhelwa nga maanḓa" Ndo vha ndi tshi khou setshelela ndo mu sedza. "Ndi khou takalela uri o ḓifhelwa, u tou amba ngoho zwo vha zwavhuḓi nga maanḓa na kha nṋe" Ndo ri upfa Roṋewa a tshi ralo nda tou ṋaṋa u takala "ndi zwavhuḓi hezwo."

Ha ngo fhindula tshithu, o sokou fhumula a ntsedza, na nṋe nda mu sedza-vho ra mbo ḓi ṱanganyisa maṱo. Ro sedzana lwa tshifhinga tshilapfu nyana, ndo sokou mangala musi meme dza mulomo wawe dzo no swika tsini na dzanga. Ngoho thi ḓivhi uri ndi nga ri zwo vha zwi hani, ndi kho tou balelwa na i ipfi ḽa u zwi ṱalutshedza, zwo vha zwi.....hai ahuna ipfi ḽo teaho.

"U ya ḓivha ndi kale nga maanḓa ndo lindela tshikhala itshi, u bva ḓuvha ḽe nda tou thoma u mu vhona o vha a tshi dzula a muhumbuloni wanga."

Maipfi awe ovha a tshi tou vha mutoli nḓevheni dzanga. Nṋe ndo wana ndo no sokou hwii ndi tshi vho nga tshimuma, ndo vha ndi sa khou dzinginyea na luthihi, ndo vha ndi sa ḓivhi na uri ndiri mini. O mbo ḓi ntsedza hafhu, a fara tshifhaṱuwo tshanga a tshi sendedza tsini na tshawe ari, "Ndi a mu funa Avhatakali, kha ntendele ndi mu fune" "Ndi....ndi...a" Ndo kakamela nga u ralo nda mbo ḓi xelelwa nga maipfi a u amba, muhumbulo wanga wo vha u sa khou shuma zwavhuḓi. Muthu khoyu o nṱalutshedza uri u ya mpfuna, hone nṋe ndi a mu funa naa? Ndo vha ndi si na vhuṱanzi uri zwe nda vha ndi khou zwi pfa ndi lufuno, fhedzi-ha zwo vha zwi tshi fhira zwe nda vha ndi tshi ḓi pfisa zwone nga Rofhiwa.

"Na nṋe ndi a mu funa" Ndo mbo ḓi wana nungo dza u amba hayo maipfi. Ndo vhona tshifhaṱuwo tshawe tshi tshi sumbedza u takala. Ro dzula goloini lwa tshifhinga nyana u bva hafho a kona u mphelekedza rumuni. Khofhe a dzo ngo fara heḽo ḓuvha. Ndo vha ndi tshi khou dovholola zwoṱhe zwo iteaho muhumbuloni wanga.